ज्ञान, शिक्षा, कला र संगीतकी देवी सरस्वती को पूजा नेपालमा धार्मिक, साँस्कृतिक तथा शैक्षिक दृष्टिले अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिन्छ। श्री पञ्चमी वा बसन्त पञ्चमी को दिन मनाइने यस पर्वलाई विद्यार्थी, शिक्षक, विद्वान् तथा कलाकारहरूले विशेष रूपमा मनाउँछन्। १. शिक्षा र ज्ञानको सम्मान सरस्वती पूजाले शिक्षा र ज्ञानप्रति श्रद्धा प्रकट गर्दछ। विद्यालय, कलेज तथा शैक्षिक संस्थाहरूमा विशेष कार्यक्रम गरी पुस्तक, कलम, सङ्गीत वाद्ययन्त्रहरू देवी सरस्वतीको चरणमा अर्पण गरिन्छ, जसबाट विद्यार्थीहरू ज्ञान, बुद्धि र सफलताको आशीर्वाद प्राप्त गर्ने विश्वास गर्छन्। २. पहिलो अक्षर लेख्ने परम्परा (विद्यारम्भ) धेरै नेपाली बालबालिकाहरूका लागि सरस्वती पूजा नै औपचारिक रूपमा शिक्षा आरम्भ गर्ने दिन हो। यस दिनमा अभिभावकहरू आफ्ना बालबालिकालाई मन्दिर लैजान्छन्, जहाँ पूजारीहरूको मार्गदर्शनमा तिनीहरूलाई पहिलो अक्षर लेख्ने (विद्यारम्भ) गराइन्छ। ३. धार्मिक र सांस्कृतिक महत्त्व स्वयम्भूस्थित सरस्वती मन्दिर लगायत देशभरका सरस्वती मन्दिरहरूमा श्रद्धालुहरूको ...